Militarizm ideoloji olaraq hərbi quruluşu və umumən silahlanmanı yansıdır.




Militarizm Latın kökənli bir söz olub, (militaris’e) ingiliscədə bu günkü halı "Military” sözü olaraq bilinir. Militarizm ilk dəfə 1860 cı ildə Fransız anarxisti Pierre Joseph Proudhon tərəfindən işlədilmiş bir sözdür. Tarixçi Volker R. Berghahna görə militarizmin bəzi mübahisəli məqamları belədir: XIX əsrdə zəruri əsgərlik praktikasının inkişafı və yayılması, birinci dünya müharibəsi, Yapon və Almaniyanın militarizm təcrübələri, liberalizm və Marksizmin fərqli militarizm təqdimatları, xüsusilə ‘üçüncü dünya' ölkələri məzmununda icra edilən ‘əsgər-vətəndaş əlaqələri' mübahisələri və Qərbdə inkişaf edən ‘əsgəri kompleks'. Militarizmin ən ümumi təriflərindən birini Avropa tarixçisi Michael Howard etmişdir: "Orduya aid dəyərlərin cəmiyyətin suveren dəyərləri hesab edilməsi." Bu ifadə bir az daha genişlədirilərək militarizm, əsgəri dəyər və praktiklərin ucaldılması və vətəndaş cəmiyyətinin şəkilləndirməsi olaraq təyin oluna bilər. Ancaq bu şəkilləndirməni tək tərəfli, müəyyən bir əlaqəylə məhdud görmək səhv olar. Əsgəri zərbələrdə olduğu kimi bəzi vəziyyətlərdə ordu və ya əsgəri seqment militaristləşmə müddətlərində birbaşa təsirli bir rol oynayarkən bir çox başqa vəziyyətdə militarizm, vətəndaşların aktiv iştirakı və razılığını ehtiva edən müddətlərlə yayılar. Alfred Vagtsa görə Əsgəri Tarix militarizmi məsullaşdırmaq bir tərəfə, orduların və döyüşlərin qanuniləşdirilməsində əhəmiyyətli bir rol oynamışdır . Bunun yanında XX əsrin ikinci yarısında, orduya bağlı təşkilatlarda araşdırmalar aparan çalışmalar Ordu Sosiolojisi adı altında yayılmış, hətta bu sahədəki araşdırmaların bir qismi şəxsən orduların tələbi və dəstəyi ilə reallaşmışdır. Vagtsın Əsgəri Tarix üçün apardığı müşahidənin bəzən böyük ölçüdə Ordu Sosiolojisi sahəsi üçün də etibarlı olduğunu deyirlər.

PS. Ümumi mənada nə orduyla, nədə ordusuz yaşamaq olmaz